Yeni bir dergi yayın hayatına katılıyor: Arşivde Kadın ve Toplumsal Cinsiyet Dergisi. Hazırlıkları uzun zamandır devam eden dergiyi, ilk başta basılı bir yayın olarak planladık. Ancak, artan basım ve dağıtım maliyetlerinin derginin okuyuculara ulaşmasını sınırlı tutacağını, e-dergi olarak devam edersek çok sayıda okuyucuya ulaşacağını düşündük. Bu sebeple dergiyi herkese ücretsiz bir e-dergi olarak ulaştırmaya karar verdik ve yılda 2 sayı çıkarmayı planladık.

Derginin hazırlık sürecinde öncelikle Türkiye’de bu alanda çıkan yayınları araştırdık; kadın merkezli arşivcilik ve kütüphanecilik çalışmaları yapan ilk ve tek kurum olan Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı’nın 1991-2002 yılları arasında yayımladığı Haberler ve 2004-2006 yılları arası yayımladığı Kadınların Belleği bültenlerinden söz edebiliriz. Yurt dışındaki bülten ve dergilere baktığımızda bazı arşiv merkezlerinin çıkardığı yayınlara ulaştık. Bunlardan birkaçı: Avustralya’dan Jessie Street National Women’s Library Newsletter ve The Women’s Library Newsletter, ABD’den Schlesinger Library News ve Sophia Smith Collection Imposing Evidence, İskoçya’dan Glasgow Women’s Library News, İngiltere’den The Fawcett Library Newsletter ve Feminist Library Newsletter. Ulaştığımız yayınlar içerisinde en dikkat çekenleri 1985’ten bu yana ADDF (Archiv der deutschen Frauenbewegung /Archive of the German Women’s Movement) tarafından yayımlanan Ariadne dergisi ve 1. sayımızda yer verdiğimiz Feminizm Arşivleri Derneği’nin (L’Association Archives du Féminisme), 2000 yılından bu yana, aynı adla yayımladığı uzun soluklu bülteni oldu.

Konuyla ilgili diğer yayınlara baktığımızda 1970’lerden bu yana ABD’de ve Kanada’da çıkan arşivcilik dergilerinde kadın merkezli arşivcilik temalı özel sayıların veya makalelerin yayımlandığını görürüz. Türkiye’de ise kadın merkezli belgeler üzerinden birçok araştırma, yayın yapılmış olsa da doğrudan doğruya “kadın merkezli arşivcilik”, “feminizm ve arşivcilik”, “toplumsal cinsiyet ve arşivcilik” konularında yapılan araştırmalar, yazılar azdır.

Son yıllarda özel arşiv kurumları, arşivciler, koleksiyonerler, sahaflar ve müzayede evleri kadın belgelerine giderek artan bir ilgi gösteriyorlar. Ancak koleksiyon yapmanın ötesinde bu belgelerin incelenmesinde, yorumlanmasında ve belgelerin üreticileriyle olan ilişkilerinin kurulmasında kadınların özne olarak tarihteki rollerinin daha iyi ortaya çıkarılmasını sağlayacak olan teorik çerçevenin eksik olduğunu görüyoruz. Türkiye’de 1990’dan bu yana özellikle Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı’nın kurulması, kadın merkezli arşivciliğin ortaya çıkması, Vakfın çalışmalarının yarattığı dinamikler, kadınların resmi arşivlerdeki eksik ve yetersiz temsilinin yarattığı açığın kapatılmasına ve kadınların ürettiği belge mirasının korunmasına yönelik çalışmaların başlatılması açısından bir dönüm noktası oldu. Bugün ise “Kadın Merkezli Kütüphanecilik ve Arşivcilik” alanında teorik bir dergi ihtiyacı gündeme gelmiştir.  Devamını okumak için tıklayınız.